નાગરિકતા સંશોધન કાયદા CAA વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ 200 થી વધુ અરજીઓ પર મંગળવારે સુનાવણી દરમિયાન, CJI એ જવાબ આપવા માટે સરકારને ત્રણ અઠવાડિયાનો સમય આપ્યો છે. જો કે, કોર્ટે હાલમાં તેના પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો ઇનકાર કરી દીધો છે.દેશના મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડીવાય ચંદ્રચુડ, ન્યાયમૂર્તિ જેબી પારડીવાલા અને ન્યાયમૂર્તિ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે ગયા અઠવાડિયે 11 માર્ચે ભારત સરકારના CAA હેઠળ નાગરિકતા આપવાના નિયમો અંગે 230 થી વધુ અરજીઓની સુનાવણી કરી હતી. જાહેરનામું બહાર પાડવામાં આવ્યું છે…
નાગરિકતા સંશોધન કાયદા (CAA) પર હાલમાં કોઈ પ્રતિબંધ નથી. અરજદારોની જોરદાર માંગણીઓ છતાં, સુપ્રીમ કોર્ટે મંગળવારે CAAના અમલીકરણ પર વચગાળાના સ્ટેનો આદેશ આપ્યો ન હતો. કોર્ટે સ્ટે માંગતી અરજીઓ પર કેન્દ્ર સરકારને નોટિસ પાઠવી છે અને કેન્દ્રને 8 એપ્રિલ સુધીમાં ત્રણ અઠવાડિયામાં તેનો જવાબ દાખલ કરવા જણાવ્યું છે. કોર્ટ 9 એપ્રિલે આ કેસની ફરી સુનાવણી કરશે.
1. CAA કાયદામાં પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને અફઘાનિસ્તાનના પડોશી રાજ્યોમાં ધર્મના આધારે અત્યાચાર ગુજારવામાં આવતા લઘુમતીઓ (હિંદુ, શીખ, જૈન, બૌદ્ધ, પારસી અને ખ્રિસ્તીઓ)ને ભારતીય નાગરિકતા આપવાની જોગવાઈ છે. CAA કાયદો 2019 માં પસાર કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ તેના નિયમોને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું અને તેના અમલીકરણ માટેની સૂચના 11 માર્ચે બહાર પાડવામાં આવી હતી.
2. ઈન્ડિયન યુનિયન મુસ્લિમ લીગ (IUML) અને ડેમોક્રેટિક યુથ ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયાએ CAA ના અમલીકરણ પર સ્ટેની માંગણી કરતી અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરી છે. આ સિવાય AIMIM અને અન્યોએ પણ CAA પર પ્રતિબંધની માંગ કરી છે. આ વચગાળાની અરજીઓ સિવાય કુલ 237 અરજીઓ સુપ્રીમ કોર્ટમાં પેન્ડિંગ છે જેમાં CAAને પડકારવામાં આવ્યો છે.
3. મંગળવારે ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જેબી પારડીવાલા અને મનોજ મિશ્રાની બેંચ સમક્ષ થયેલી સુનાવણીમાં, અરજદારો કપિલ સિબ્બલ, ઈન્દ્ર જયસિંહ, નિઝામ પાશાના વકીલોએ CAAના અમલ પર રોક લગાવવાની માંગ કરી હતી. IUML તરફથી હાજર રહેલા કપિલ સિબ્બલે કહ્યું કે જો કોર્ટ તેના પર સ્ટે નહીં મૂકે તો મામલો નજીવો બની જશે.
4. તેમણે કહ્યું કે ચાર વર્ષ અને ત્રણ મહિના પછી કાયદાના અમલ માટે નોટિફિકેશન બહાર પાડવામાં આવ્યું છે, જ્યારે આટલા લાંબા સમય સુધી કાયદો અમલમાં ન હતો, તો હવે શું ઉતાવળ છે? આ દલીલો પર, કોર્ટે કહ્યું કે તે નોટિસ જારી કરી રહી છે અને કેન્દ્ર સરકાર વતી હાજર રહેલા સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાને પૂછ્યું કે તમે અરજીઓનો જવાબ ક્યારે આપશો. મહેતાએ ચાર અઠવાડિયાનો સમય માંગ્યો હતો, પરંતુ સિબ્બલે તેનો વિરોધ કર્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તે ઘણો સમય છે.
5. મહેતાએ કહ્યું કે કુલ 237 પિટિશન પેન્ડિંગ છે, તમામના જવાબ આપવા પડશે. આ ઉપરાંત સ્ટેની ઘણી અરજીઓ પણ છે તેથી સમય લાગશે. બેન્ચે તેને કહ્યું કે તેણે પહેલા ત્રણ સપ્તાહની અંદર વચગાળાના સ્ટે પર પોતાનો જવાબ દાખલ કરવો જોઈએ. કોર્ટે કેન્દ્રને 8 એપ્રિલ સુધીમાં જવાબ આપવા કહ્યું છે અને પક્ષકારોના વકીલોને 2 એપ્રિલ સુધીમાં તેમની દલીલોની પાંચ પાનાની સંક્ષિપ્ત નોંધ દાખલ કરવા જણાવ્યું છે. તેમજ વકીલ કનુ અગ્રવાલ અને અંકિત યાદવને નોડલ વકીલ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
6. સુનાવણી દરમિયાન, સીએએના લાભો મેળવ્યા પછી નાગરિકતા મેળવવાની રાહ જોઈ રહેલા વ્યક્તિ માટે હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ રણજિત કુમારે કહ્યું કે તેમનો અસીલ 2014માં બલૂચિસ્તાનથી આવ્યો હતો અને હિન્દુ હોવાના કારણે તેમને ત્યાં હેરાન કરવામાં આવ્યા હતા, જો તેઓ CAA હેઠળ નાગરિકત્વ મેળવ્યું હતું. જો એમ હોય તો, અરજદારોને આની કેવી અસર થશે? ઈન્દ્ર જયસિંહે કહ્યું કે તેમને મતદાનનો અધિકાર મળશે.
7. જસ્ટિસ ચંદ્રચુડે સોલિસિટર જનરલ મહેતાને પૂછ્યું કે શું CAA હેઠળ નાગરિકતા આપવા માટે કોઈ સમિતિ વગેરેની રચના કરવામાં આવી છે? શું પરિસ્થિતિ છે. મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે ત્રિસ્તરીય વ્યવસ્થા છે. એક કમિટી બનાવવામાં આવશે અને અરજીઓ સબમિટ કરવામાં આવશે. દસ્તાવેજો જોવામાં આવશે. તે કહી શકતો નથી કે આખી પ્રક્રિયામાં કેટલો સમય લાગે છે. પરંતુ એટલું ચોક્કસ કહી શકાય કે કોઈને નાગરિકતા આપવાથી અરજદારોને કોઈ પણ રીતે અસર થતી નથી.
8. AIMIMના વકીલ પાશાએ કહ્યું કે માત્ર મુસ્લિમોને જ મુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. પહેલા CAA લાગુ કરવામાં આવશે અને પછી NRC, મુસ્લિમો તેનાથી પ્રભાવિત થશે. સોલિસિટર જનરલે દલીલોનો વિરોધ કર્યો અને કહ્યું કે CAAનો મુદ્દો સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ છે અને અહીં NRCનો કોઈ મુદ્દો નથી, તેથી તેમણે અહીં આવી દલીલો ન કરવી જોઈએ.
9. વરિષ્ઠ વકીલ વિજય હંસરિયા અને કેટલાક અન્ય અરજદારોએ આસામ અને પૂર્વોત્તર રાજ્યોનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો. આદિવાસી સંગઠનો વતી હાજર રહેલા હંસરિયાએ કહ્યું કે આદિવાસી વિસ્તારોને કાયદાની બહાર રાખવામાં આવ્યા છે, એક રીતે સમગ્ર નોર્થ ઈસ્ટ અલગ છે અને તેમાં ઘણા મુદ્દાઓ છે. કોર્ટે કહ્યું કે તે આસામ વિભાગને અલગથી સાંભળશે.
10. આ મામલે નોટિસ જારી થયા બાદ ઈન્દ્રા જયસિંહે કહ્યું કે કેન્દ્ર તરફથી નિવેદન લેવામાં આવે કે આ દરમિયાન તે CAA હેઠળ કોઈને પણ નાગરિકતા નહીં આપે. પરંતુ મહેતાએ આવું નિવેદન આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ત્યારે જયસિંહે કહ્યું કે કોર્ટે આદેશ કરવો જોઈએ કે જો આ દરમિયાન કોઈને નાગરિકતા આપવામાં આવશે તો તે કોર્ટના આદેશને આધીન રહેશે. પરંતુ કોર્ટે આ અંગે કોઈ આદેશ આપ્યો ન હતો. ત્યારે સિબ્બલે કહ્યું કે જો આ દરમિયાન કોઈને નાગરિકતા આપવામાં આવે તો તેમને કોર્ટમાં આવવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ. બેન્ચે કહ્યું ઠીક છે.