ભારત સરકારે અશ્લીલ વેબ સિરીઝ અને ફિલ્મો દર્શાવતા OTT પ્લેટફોર્મ સામે મોટી કાર્યવાહી કરી છે. સૂચના અને પ્રસારણ મંત્રાલયે આવા 18 OTT પ્લેટફોર્મ, 19 વેબસાઈટ, 19 એપ્સ અને 57 સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સને બ્લોક કરી દીધા છે. આ પ્લેટફોર્મને ઘણી વખત ચેતવણી આપવામાં આવી હતી.
ભારત સરકારે OTT પર અશ્લીલતા સેવા આપતી એપ, વેબસાઇટ અને પ્લેટફોર્મ સામે મોટી કાર્યવાહી કરી છે. માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે દેશમાં આવા 18 ઓવર-ધ-ટોપ (OTT) પ્લેટફોર્મને બ્લોક કરી દીધા છે. મંત્રાલયનું કહેવું છે કે આ પ્લેટફોર્મ પર અશ્લીલ વેબ સિરીઝ અને ફિલ્મો સતત બતાવવામાં આવી રહી હતી. આ સંદર્ભમાં, આ પ્લેટફોર્મને અશ્લીલ અને વાંધાજનક સામગ્રીને લઈને ઘણી વખત ચેતવણી આપવામાં આવી હતી. પરંતુ કોઈ અસર ન દેખાતા આખરે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
કેન્દ્રીય મંત્રી અનુરાગ ઠાકુર સતત ચેતવણી આપી રહ્યા હતા કે અશ્લીલ સામગ્રી પીરસતા OTT પ્લેટફોર્મને બક્ષવામાં આવશે નહીં. ગયા વર્ષે પણ જૂન મહિનામાં આ અંગે મંત્રાલયની મોટી બેઠક યોજાઈ હતી. ખાસ વાત એ છે કે જે 18 OTT પ્લેટફોર્મને બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે તેમાંથી 19 વેબસાઈટ, 10 એપ્સ અને 57 સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સ સામે પણ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. આઈટી એક્ટ, ઈન્ડિયન પીનલ કોડ અને ઈન્ડીસેન્ટ રિપ્રેઝન્ટેશન ઓફ વુમન (પ્રોહિબિશન) એક્ટ સહિત અનેક કાયદાના ઉલ્લંઘનના આધારે આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે.
સરકારના નિવેદન અનુસાર, કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી અનુરાગ સિંહ ઠાકુરે ‘ક્રિએટિવ લિબર્ટી’ની આડમાં અશ્લીલ, અપમાનજનક અને દુર્વ્યવહાર સામગ્રીનો પ્રચાર ન કરવા માટે પ્લેટફોર્મ્સની જવાબદારી પર વારંવાર ભાર મૂક્યો છે. 12 માર્ચ, 2024 ના રોજ, તેમણે જાહેરાત કરી કે અશ્લીલ અને વાંધાજનક સામગ્રી દર્શાવતા આવા 18 પ્લેટફોર્મને દૂર કરવામાં આવ્યા છે.
આ 18 OTT પ્લેટફોર્મ બ્લોક કરવામાં આવ્યા હતા
Dreams Films
Voovi
Yessma
Uncut Adda
Tri Flicks
X Prime
Neon X VIP
Besharams
Hunters
Rabbit
Xtramood
Nuefliks
MoodX
Mojflix
Hot Shots VIP
Fugi
Chikooflix
Prime Play
આ પ્લેટફોર્મ્સ પર હોસ્ટ કરવામાં આવતી સામગ્રીનો મોટો ભાગ અશ્લીલ, વાંધાજનક અને મહિલાઓ પ્રત્યે અપમાનજનક હોવાનું જણાયું હતું. આમાં નગ્નતા અને સેક્સના દ્રશ્યો બતાવવામાં આવ્યા છે. ઘણી વેબ સિરીઝમાં શિક્ષક અને તેના વિદ્યાર્થી વચ્ચેના સંબંધો, પારિવારિક સંબંધોમાં પણ જાતીય સંબંધો જેવી બાબતો દર્શાવવામાં આવી છે. તપાસ દરમિયાન, આ સામગ્રીઓ IT એક્ટની કલમ 67 અને 67A, IPCની કલમ 292 અને મહિલા અશિષ્ટ પ્રતિનિધિત્વ (પ્રતિબંધ) અધિનિયમ, 1986ની કલમ 4નું ઉલ્લંઘન કરતી હોવાનું જણાયું હતું.
આવી એક એપ ને 1 કરોડ વાર ડાઉનલોડ કરી છે
મંત્રાલયે અહેવાલ આપ્યો છે કે આમાંની એક OTT એપ્લિકેશનને 1 કરોડથી વધુ વખત ડાઉનલોડ કરવામાં આવી હતી, જ્યારે અન્ય બેને ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર 50 લાખથી વધુ વખત ડાઉનલોડ કરવામાં આવી હતી. વધુમાં, આ OTT પ્લેટફોર્મ્સે દર્શકોને તેમની વેબસાઈટ અને એપ્સ પર લઈ જવા માટે સોશિયલ મીડિયાનો પણ દુરુપયોગ કર્યો છે. આવા અશ્લીલ ટ્રેલર અને દ્રશ્યો તેના સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સ પર મોટા પ્રમાણમાં શેર કરવામાં આવ્યા હતા. જે સોશિયલ મીડિયા હેન્ડલ્સને બ્લોક કરવામાં આવ્યા હતા તેના 32 લાખ યુઝર્સ હતા.
OTT ના સ્વ-નિયમન પર ભાર મૂકવામાં આવે છે
સરકારનું કહેવું છે કે IT નિયમો, 2021 હેઠળ OTT પ્લેટફોર્મના સ્વ-નિયમન પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ અનેક ચેતવણીઓ બાદ પણ સતત મળતી ફરિયાદો અને નિયમોના સતત ઉલ્લંઘનને જોતા આ નિર્ણય લેવો જરૂરી હતો.
